Mục lục
DeepSeek Gây Bất Ngờ Với Sự Tiến Bộ Trong AI
Các quan chức chính phủ Mỹ đã khởi động một cuộc điều tra toàn diện nhằm xác định liệu startup DeepSeek của Trung Quốc có thực hiện hành vi vượt qua hàng rào kiểm soát xuất khẩu và các lệnh cấm vận do Mỹ áp đặt hay không. Điều tra ban đầu cho thấy DeepSeek có thể đã tiếp cận được GPU cao cấp của Nvidia, bao gồm cả những dòng sản phẩm bị cấm xuất khẩu sang Trung Quốc, thông qua một bên thứ ba đặt tại Singapore. Nếu nghi vấn này là đúng, đây có thể là một lỗ hổng lớn trong chính sách kiểm soát xuất khẩu công nghệ của Mỹ.
DeepSeek đã nhanh chóng thu hút sự chú ý khi ra mắt mô hình AI R1, gây ấn tượng mạnh mẽ với giới công nghệ toàn cầu. AI R1 được đánh giá cao nhờ khả năng tư duy logic vượt trội, đặc biệt khi vận hành trên chatbot phân phối qua App Store hoặc các nền tảng bên thứ ba. Sự phát triển nhanh chóng của DeepSeek làm dấy lên quan ngại rằng Trung Quốc đang thu hẹp khoảng cách về công nghệ AI với Mỹ với tốc độ nhanh hơn nhiều so với dự đoán.
Bên cạnh sự ấn tượng từ cộng đồng công nghệ, DeepSeek cũng khiến nhiều chuyên gia phương Tây đặt câu hỏi về cách thức startup này đạt được hiệu suất cao với chi phí vận hành chỉ 6 triệu USD, theo công bố của công ty. Một số nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng DeepSeek vẫn đang phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng và công nghệ của Mỹ để duy trì và phát triển mô hình AI tiên tiến của mình.
FBI Điều Tra Việc Mua GPU Qua Singapore
Các quan chức Mỹ đang tích cực phối hợp với FBI để xác định xem DeepSeek có sử dụng các công ty trung gian tại Singapore để lách lệnh cấm vận hay không. Singapore không chịu sự ảnh hưởng trực tiếp từ các lệnh cấm xuất khẩu chip bán dẫn của Mỹ, khiến quốc gia này có thể trở thành trung tâm trung chuyển quan trọng cho việc cung cấp GPU cho Trung Quốc.
Trọng tâm của cuộc điều tra tập trung vào dòng chip Nvidia H800, một sản phẩm được thiết kế riêng cho thị trường Trung Quốc sau khi chính quyền Tổng thống Joe Biden giới hạn hiệu suất và băng thông của GPU xuất khẩu sang nước này. Mặc dù H800 đã bị đưa vào danh sách cấm, trong tài liệu nghiên cứu công bố tháng 12/2024, DeepSeek tiết lộ rằng mô hình AI V3 của họ được huấn luyện trên 2.048 GPU H800. Điều này làm dấy lên nghi vấn rằng startup này có thể đã tìm cách lách lệnh cấm vận để tiếp cận lượng lớn chip AI phục vụ cho quá trình nghiên cứu và phát triển.
Howard Lutnick, người được đề cử làm Bộ trưởng Thương mại Mỹ, đã lên tiếng về vấn đề này trong phiên điều trần trước Thượng viện. Ông tuyên bố rằng Trung Quốc đang khai thác các kẽ hở trong chính sách xuất khẩu của Mỹ để có được những công nghệ tiên tiến:
“Họ đang sử dụng chính công nghệ của chúng ta để chống lại chúng ta. Điều này không thể tiếp tục. Nếu họ muốn cạnh tranh, họ phải tự phát triển công nghệ thay vì lợi dụng tài nguyên của Mỹ để làm điều đó.” – Lutnick nhấn mạnh.
Mỹ Xem Xét Mở Rộng Kiểm Soát Xuất Khẩu
Trước những diễn biến này, chính quyền Mỹ đang cân nhắc mở rộng phạm vi kiểm soát xuất khẩu đối với các sản phẩm công nghệ cao, bao gồm cả việc hạn chế Nvidia bán GPU H20 – sản phẩm thay thế H800 – cho Trung Quốc. Theo chính sách hiện tại, các quốc gia được chia thành ba nhóm kiểm soát nhập khẩu chip AI:
- Nhóm 1: Đồng minh thân cận của Mỹ, được phép nhập khẩu chip AI mà không bị giới hạn.
- Nhóm 2: Các quốc gia bị hạn chế số lượng nhập khẩu, bao gồm Việt Nam, Singapore, Israel.
- Nhóm 3: Các quốc gia bị cấm vận hoàn toàn, bao gồm Trung Quốc và Nga.
Việc Singapore bị xếp vào nhóm 2 đồng nghĩa với việc Nvidia muốn xuất khẩu GPU số lượng lớn cho các công ty tại đây sẽ cần xin giấy phép đặc biệt từ Bộ Thương mại Mỹ. Điều này có thể làm chậm quá trình giao dịch và ảnh hưởng lớn đến chuỗi cung ứng GPU toàn cầu.
Theo báo cáo tài chính, Singapore chiếm 20% doanh thu toàn cầu của Nvidia, nhưng phần lớn đơn hàng từ đây lại được chuyển đến các khu vực khác. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng Singapore có thể đang trở thành trung tâm trung chuyển GPU cho Trung Quốc.
Người phát ngôn của Nvidia bác bỏ điều này, cho rằng các khách hàng tại Singapore thường đặt hàng GPU để sử dụng cho các hệ thống đặt tại Mỹ hoặc các quốc gia phương Tây. Tuy nhiên, các nghị sĩ Mỹ như John Moolenaar và Raja Krishnamoorthi đã kêu gọi chính phủ áp đặt các quy định chặt chẽ hơn để ngăn chặn tình trạng tái xuất khẩu chip AI sang Trung Quốc.