Mục lục
Automattic bị cáo buộc lạm dụng quyền kiểm soát WordPress
Một vụ kiện tập thể vừa được đệ trình nhằm chống lại Automattic, công ty đứng sau nền tảng WordPress, cùng với người sáng lập Matt Mullenweg. Đây là diễn biến mới nhất trong cuộc tranh chấp kéo dài giữa Automattic và WP Engine (WPE), một trong những nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ web lớn nhất hiện nay.
Vụ kiện do Ryan Keller, khách hàng của WPE, đứng đơn, cáo buộc Automattic và Mullenweg cố ý phá vỡ hợp đồng và lạm dụng quyền kiểm soát hệ sinh thái WordPress nhằm thao túng thị trường. Keller – chủ sở hữu Keller Holdings, một công ty chuyên xây dựng website cho cá nhân và doanh nghiệp – đang yêu cầu bồi thường thiệt hạicho các doanh nghiệp bị ảnh hưởng và một lệnh cấm vĩnh viễn nhằm ngăn Automattic tiếp tục sử dụng quyền lực của mình trên WordPress.org để gây tổn hại cho các đối thủ cạnh tranh.
Mâu thuẫn bắt đầu leo thang vào tháng 9/2024, khi Automattic chặn quyền truy cập của WPE vào các bản cập nhật phần mềm WordPress, vá lỗi bảo mật và plugin. Theo đơn kiện, động thái này đã gây ảnh hưởng đến hàng trăm nghìn website được lưu trữ trên WPE, làm gián đoạn nghiêm trọng quá trình bảo trì và bảo mật của các trang web này.
Đơn kiện tập thể bao gồm toàn bộ khách hàng của WPE tại Mỹ có hợp đồng lưu trữ từ ngày 24/9/2024 đến ngày 10/12/2024 – khoảng thời gian Automattic bị cáo buộc đã chặn quyền truy cập vào các tài nguyên WordPress quan trọng.
Automattic lập luận rằng quyết định này xuất phát từ tranh chấp vi phạm thương hiệu với WPE. Tuy nhiên, phía nguyên đơn cho rằng đây thực chất là một hình thức “tống tiền trá hình”, nhằm buộc WPE phải trả hàng chục triệu USD liên quan đến việc sử dụng thương hiệu WordPress.
Tác động lớn đến cộng đồng mã nguồn mở
Là một người dùng WPE hơn 10 năm, Keller cho rằng hành động của Automattic đã đẩy anh và nhiều khách hàng khác vào tình thế khó khăn khi bị cắt hoàn toàn khỏi hệ sinh thái WordPress. Đơn kiện nhấn mạnh rằng WordPress từ lâu đã cam kết sẽ “miễn phí và có sẵn cho tất cả mọi người mãi mãi”, điều này đã góp phần giúp nền tảng này trở thành hệ quản trị nội dung phổ biến nhất thế giới, chiếm hơn 40% tổng số website toàn cầu.
Trước đó, tranh chấp giữa WPE và Automattic đã từng được đưa ra tòa. Vào tháng 12/2024, một thẩm phán quận tại Mỹ đã đưa ra lệnh cấm tạm thời có lợi cho WPE, buộc Automattic phải ngừng chặn quyền truy cập của khách hàng WPE vào hệ sinh thái WordPress. Đồng thời, Automattic cũng bị yêu cầu xóa danh sách công khai các khách hàng của WPE trên nền tảng của mình.
Tuy nhiên, với vụ kiện mới này, Keller và các bên liên quan đang tìm kiếm một phán quyết mang tính ràng buộc hơn nhằm ngăn Automattic thực hiện các hành động tương tự trong tương lai.
Automattic đã phản hồi bằng cách bác bỏ đơn kiện, gọi đây là một vụ kiện “vô căn cứ” và cáo buộc nguyên đơn đang “lặp lại những tuyên bố sai lệch” từ vụ kiện trước của WPE. Công ty cũng nhấn mạnh cam kết bảo vệ nguyên tắc mã nguồn mở, khẳng định họ sẽ chiến đấu đến cùng để bảo vệ quyền lợi của cộng đồng WordPress rộng lớn.
Tương lai của WordPress và ảnh hưởng đến ngành công nghệ
Vụ kiện lần này không chỉ dừng lại ở tranh chấp giữa hai công ty mà còn đặt ra một câu hỏi lớn hơn về tương lai của mã nguồn mở. Keller cảnh báo rằng hành động của Automattic có thể ảnh hưởng đến toàn bộ internet, tạo tiền lệ nguy hiểm cho việc kiểm soát và hạn chế truy cập vào phần mềm mã nguồn mở.
Ngược lại, nếu tòa án tuyên bố Automattic hành động trái pháp luật, điều đó sẽ khẳng định rằng không một công ty nào có thể kiểm soát hoàn toàn một dự án mã nguồn mở. Điều này cũng có thể hạn chế khả năng Automattic thực thi thương hiệu WordPress một cách cứng rắn trong tương lai, mở ra nhiều tranh luận về quyền sở hữu trí tuệ đối với các dự án nguồn mở.
Khi vụ kiện tiếp tục diễn ra, toàn bộ cộng đồng công nghệ và mã nguồn mở đang theo dõi sát sao. Kết quả của vụ kiện có thể không chỉ tác động đến WordPress mà còn ảnh hưởng đến cách các công ty quản lý và thực thi quyền kiểm soát trong hệ sinh thái mã nguồn mở rộng lớn hơn.
Lời kết
Tranh chấp pháp lý giữa Automattic và WPE có thể sẽ kéo dài, nhưng nó đã đặt ra những câu hỏi quan trọng về quyền kiểm soát trong thế giới mã nguồn mở. Nếu WordPress thực sự là “phần mềm tự do cho tất cả”, liệu một công ty duy nhất có nên có quyền hạn chế truy cập hay không? Ngược lại, nếu Automattic được trao quyền thực thi chặt chẽ thương hiệu WordPress, điều đó có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển của phần mềm nguồn mở trong tương lai?
Câu trả lời sẽ phụ thuộc vào phán quyết của tòa án – và nó có thể sẽ định hình tương lai của WordPress cũng như mã nguồn mở trong nhiều năm tới.